ဝိသုဒ္ဓိမဂ်ဓမ္မလမ်းအဖွဲ့များ၏ ဦးဆောင်နာယက၊ မဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဓဇ ဆရာကြီးဒေါက်တာဦးစိုးလွင်သည် အဖ ဦးသန်းအောင်၊ အမိ ဒေါ်ဝင်းမေတို့မှ ၁၉၅၈ ခုနှစ်တွင် ဖွားမြင်ခဲ့ပြီး၊ ၁၉၈၂ ခုနှစ်တွင် မန္တလေးတက္ကသိုလ်မှ ဆရာဝန်ဘွဲ့ရရှိခဲ့ပါသည်။

          ဆရာကြီးသည် ၁၉၈၉ – ၉၀ ခုနှစ်တွင် မင်းကွန်းဆရာတော်ကြီး တည်ထောင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သော နန်းရှေ့ မန္တလေး ဇီဝိတသံဃာ့ဆေးရုံ၌ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး၊ ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်ရွှေရည်လှနှင့် အိမ်ထောင်ပြု၍ သမီး မထူးရည်လွင် ထွန်းကားခဲ့ပါသည်။ ဆရာဒေါက်တာဦးစိုးလွင်သည် အိမ်ထောင်ကျပြီးနောက် ရန်ကုန်မြို့နှင့် မန္တလေးမြို့တို့တွင် နေထိုင်ခဲ့ပါသည်။

          ဆရာကြီးသည် ၁၉၉၀-၉၁ မှစ၍ ဓမ္မစာပေများကို ဖတ်ရှုလေ့လာခဲ့ပါသည်။ မင်းကွန်းဆရာတော်ကြီး၊ စွန်းလွန်းဆရာတော်ကြီး၊ ဝေဘူဆရာတော်ကြီး၊ မိုးကုတ်ဆရာတော်ကြီး၊ မဟာစည်ဆရာတော်ကြီး၊ တောင်မြို့ မဟာဂန္ဓာရုံ ဆရာတော်ကြီး၊ ပခုက္ကူဆရာတော်ကြီး (အနိစ္စဆရာတော်)၊ ဖားအောက်တောရ ဆရာတော်ကြီးတို့၏ တရားဓမ္မများကို လေ့လာမှတ်သားခဲ့သည်။ ထို့ပြင် လယ်တီဆရာတော်ကြီး၏ ဒီပနီပေါင်းချုပ်နှင့် ဘုရားရှင် ဟောကြားတော်မူခဲ့သော ဆဋ္ဌသံဂါယနာတင် ပိဋကတ်သုံးပုံ ပါဠိတော် (မြန်မာပြန်) တို့ကိုပါ ဆက်လက် ဖတ်ရှုလေ့လာခဲ့ပါသည်။

          ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် စာဓမ္မအမြင်မှ ခန္ဓာဓမ္မအမြင်ရောက်အောင် လက်တွေ့ ၀ိပဿနာတရားအလုပ်ကို စတင်၍ နှလုံးသွင်း အားထုတ်ခဲ့ပါသည်။ 

         ၂ဝဝ၆ ခုနှစ်တွင် မန္တလေးနှင့် ရန်ကုန်မြို့တို့၌ သူငယ်ချင်းများကို ဝိပဿနာနှင့် ပတ်သက်သော အခြေခံ သဘောတရားများကို စတင် ဆွေးနွေးပြောကြားခဲ့သည်။  

         ၂ဝဝ၉ ခုနှစ်တွင် မန္တလေး ဆေးတက္ကသိုလ် (၇၆-၈၂ ) စာသင်နှစ်၏ (၁၀) ကြိမ်မြောက် အာစရိယပူဇော်ပွဲ၌ “ ဓမ္မလမ်းကို လျှောက်ကြမယ်” ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ဓမ္မစာစုကို စတင် ရေးသား၍ ဆရာ၊ဆရာမတို့ကို ဓမ္မနှင့် ပူဇော်ကန်တော့ရင်း သူငယ်ချင်းတို့ကိုလည်း ဓမ္မလမ်းပေါ်ရောက်အောင် ခေါ်ဆောင်ခဲ့သည်။       

         ၂၀၁၀ ခုနှစ်တွင် မန္တလေးမြို့တကောင်းကျောင်းတိုက် သင်္ကြန်တရားစခန်းမှစတင်၍ လစဉ်ငါးရက်တရားသင်တန်းများနှင့် ရန်ကုန်မြို့ တာမွေဇမ္ဗူကောင်းကျောင်းတိုက်တွင် သုံးလတစ်ကြိမ် တရားသင်တန်းများ ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။

         ၁၄-၈-၂၀၁၄ တွင် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး သံဃာ့နာယကအဖွဲ့ဥက္ကဌ မစိုးရိမ်ဆရာတော်ကြီးအမှူးပြု၍ ဩဝါဒစရိယဆရာတော်ကြီး (၈)ပါးပါဝင်သော ဝိပဿနာပြန့်ပွားရေးအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်း၍ ဆရာတော်ကြီးများထံမှ ဩဝါဒခံယူခဲ့ပါသည်။ ဆရာတော်ကြီးများ၏ လမ်းညွှန်မှုနှင့်အတူ အဖွဲ့၏အမည်ကိုလည်း “ ဝိသုဒ္ဓိမဂ်ဓမ္မလမ်းဝိပဿနာအဖွဲ့” ဟု သံဃာ့နာယကအဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌဆရာတော်ကြီးမှ အမည်ပေးခဲ့ပါသည်။

         “ ဝိသုဒ္ဓိမဂ်ဓမ္မလမ်းဝိပဿနာအဖွဲ့” ၏ ရည်ရွယ်ချက်သုံးခုမှာ –
(၁) မြတ်စွာဘုရား၏တရားတော်များကို သာမန်လူတို့နားလည်သဘောပေါက်ရန်
(၂) ဓမ္မကို နေ့စဉ်ဘဝတွင် လက်တွေ့ကျင့်သုံး၍ နေထိုင်နိုင်ရန်
(၃) မျိုးဆက်သစ်များကိုလက်ဆင့်ကမ်းမျှဝေသွားရန် တို့ဖြစ်ပါသည်။

         ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ပြင်ဦးလွင်ခရိုင် ပြင်စာမြေပုံရွာတွင် ဝိသုဒ္ဓိမဂ်ဓမ္မလမ်းဝိပဿနာစင်တာ(ပြင်စာ)ကို တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ယနေ့အချိန်အထိ တရားစခန်းများဖွင့်ခြင်း၊ တရားသင်တန်းများနှင့် တရားဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါတယ်။

        ဆရာကြီး၏ ၀ိပဿနာသာသနာပြုလုပ်ငန်းများကြောင့် ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် နိုင်ငံတော်မှ ပေးအပ်ချီးမြှင့်သည့် “ မဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဓဇ” ဘွဲ့တံဆိပ်တော်ကို လက်ခံရရှိခဲ့ပါသည်။ မဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဓဇဘွဲ့သည် နိုင်ငံတော်မှ ချီးမြှင့်သည့် သာသနာပြုဆိုင်ရာ ဘွဲ့တံဆိပ်ဖြစ်ပြီး “ ကြီးကျယ်မြင့်မြတ်၍ သာသနာကို ထွန်းလင်းတောက်ပစေသည့် အောင်လံတော်ကို လွှင့်ထူနိုင်သူ” ဟုအဓိပ္ပါယ်ရပါသည်။

         ဝိသုဒ္ဓိဓမ္မလမ်းဝိပဿနာအဖွဲ့ခွဲများကိုလည်း ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ယနေ့အချိန်အထိ ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ တောင်ကြီး၊ မုံရွာ၊ နေပြည်တော်၊ စင်္ကာပူ၊ ပဲခူးတို့တွင် ဝိသုဒ္ဓိမဓမ္မလမ်းဝိပဿနာအဖွဲ့ခွဲများကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီးဖြစ်ပါသည်။ ထိုအဖွဲ့ခွဲများတွင် တရားစခန်းများနှင့် တရားသင်တန်းများ၊ တရားဆွေးနွေးပွဲများကို ပြုလုပ်လျှက်ရှိပါသည်။

         အခြားနယ်မြို့များဖြစ်သော တောင်ကြီး၊ လားရှိုး၊ မြင်းခြံ၊ မတ္တရာ၊ မိုးကုတ်၊ မိုးကောင်း၊ မိတ္ထီလာ၊ မော်လမြိုင်၊ ဓနုဖြူ၊ လပွတ္တာ၊ ဘိုကလေး၊ မြောင်းမြ၊ လွိုင်ကော်၊ ညောင်ဦး၊ နေပြည်တော်၊ မုံရွာ၊ ပဲခူးတို့တွင်လည်း တရားသင်တန်းများနှင့် တရားစခန်းများ ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။

         ပြည်ပသာသနာပြုလုပ်ငန်းအဖြစ် ဘန်ကောက်နှင့်စင်္ကာပူမြို့များတွင် တရားသင်တန်းနှင့်တရားဆွေးနွေးပွဲများပြုလုပ်ခြင်း၊ ဗုဒ္ဓဂါယာဘုရားဖူးခရီးစဉ်များ စီစဥ်သွားရောက်၍ ခရီးစဉ်နှင့်အတူ တရားဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။

         ဆက်လက်၍ မြတ်စွာဘုရား၏ တရားတော်များကို နိုင်ငံတကာသို့ သာသနာပြုဖြန့်ဝေနိုင်ရန်အတွက် စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပြီး အင်္ဂလိပ်စာဖြင့်ပို့ချသော တရားသင်တန်းများကိုလည်း ပြုလုပ်လျှက်ရှိပါသည်။

         ယခုအချိန်အထိ ဆရာကြီးမှ တရားစာအုပ်ပေါင်း ၉၀ ကျော်ရေးသားခဲ့ပြီး တရားဆွေးနွေးပွဲများတွင် ပြန်လည်သင်ကြားပြသပေးလျှက်ရှိပါသည်။         

         မန္တလေးမြို့ ရန်ကင်းတောင်ခြေရှိ University of Global Peace (ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးတက္ကသိုလ်) ပညာရေးဌာန၌ ဆရာကြီးဒေါက်တာစိုးလွင်မှ ဌာနမှူးတာဝန်ဖြင့် တရားသင်တန်းများ သင်ကြားပို့ချပေးလျှက်ရှိပါသည်။

         ဆရာကြီးဒေါက်တာစိုးလွင်မှ အင်တာနက် online Zoom meeting ဖြင့်လည်း တရားများဆွေးနွေးဟောပြောခြင်း၊ တရားသင်တန်းများ ပို့ချပေးခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။

         မန္တလေးမြို့ တကောင်းကျောင်းတိုက်ရှိ မန္တလေးဓမ္မလမ်းစင်တာနှင့် ရန်ကုန်မြို့ မြောက်ဒဂုံမြို့နယ်ရှိ ရန်ကုန်ဓမ္မလမ်းစင်တာတို့တွင် ဆရာကြီးမှ တရားသင်တန်းများ၊ တရားဆွေးနွေးပွဲများအပြင် ဝိသုဒ္ဓိမဂ်ဓမ္မလမ်းဝိပဿနာအဖွဲ့ ဆရာ၊ဆရာမများမှ တရားစခန်းများပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားသင်တန်းများပြုလုပ်ခြင်း၊ တရားဆွေးနွေးပွဲများပြုလုပ်ခြင်း၊ ရင်သွေးငယ်များအတွက် ဓမ္မသင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်ခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။